صدور کارت بازرگانی به دارنده آن این مجوز را می‌دهد که بر مبنای قوانین گمرکی کشور اقدام به صادرات و واردات کالا کند. این مجوز تجارتی برای اشخاص حقیقی و حقوقی صادر می‌شود تا مراحل ثبت سفارش، ترخیص کالا، صادرات کالا و حق‌العمل کاری در گمرک را بدون ایجاد مشکل پیگیری کنند.
بر طبق ماده 3 قانون واردات و صادرات هر شخصی اعم از حقیقی یا حقوقی برای وارد کردن یا صادر کردن کالاهای خود باید کارت بازرگانی داشته باشد. اتاق بازرگانی در ایران اتاقی متشکل از تعدادی تجار و بازرگانان است که با هم در مورد حل مسائل اقتصادی در ارتباط با تبادل کالا و خدمات رای زنی می کنند.
صدور کارت بازرگانی از طریق اتاق بازرگانی با در نظر گرفتن یک سری شرایط ویژه انجام می شود. وجود این کارت باعث می شود بازرگانان برای تجارت در سطح بین المللی به مشکلی برخورد نکنند.
همان طور که مشخص می شود واردات و صادرات کالا برای همه افراد یا تاجران امکان پذیر نیست بلکه تنها بازرگانانی حق دارند کالا صادر یا وارد کنند که کارت بازرگانی معتبر در اختیار داشته باشند. بازرگانان برای تقاضای صدور کارت بازرگانی می‌بایست اطلاعات مرتبط با کسب و کارشان را در اختیار اتاق بازرگانی قرار دهند. درمورد صدور کارت بازرگانی برای بازرگانان و شرکت‌های خارجی همه چیز مشروط به معامله متقابل است.
به این صورت که اگر کشور مورد نظر به بازرگانان ایرانی مجوز فعالیت بدهد، کشور ایران هم برای بازرگانان خارجی کارت بازرگانی صادر می‌کند.
اهمیت کارت بازرگانی
کاربرد کارت بازرگانی از این جهت اهمیت دارد که در حقیقت این کارت به معنای مجوزی برای شخص حقیقی و حقوقی بوده و اختیاراتی برای واردات و صادرات کالا فراهم می آورد. بنابراین دارنده این کارت می تواند در سطح جهانی به تجارت خارجی بپردازد.
بر مبنای قوانین گمرکی که در حال حاضر اجرا می شود و همه کارت های بازرگانی مطابق آن صادر می شود، کارت بازرگانی از زمان صدور به مدت یکسال اعتبار دارد. پس از پایان این مدت زمان اگر افراد تمایل داشته باشند می توانند با داشتن مدارک و شرایط لازم به تمدید کارت بازرگانی برای مدت زمان یک تا پنج سال مبادرت کنند.
کارت بازرگانی چه کاربردهایی دارد؟
از طریق کارت بازرگانی می‌توان اموری مانند صادرات همه نوع کالاهای مجاز، واردات از مناطق آزاد تجاری، صدور ویزای تجاری، عضویت در اتاق بازرگانی، صدور گواهی مبدا، ارتباط با تاجران خارجی، شرکت در نمایشگاه‌های بین‌المللی، مبادله اطلاعات تجاری بین‌المللی، صادرات و واردات کالای تجاری، ثبت سفارش، ترخیص کالا و حق‌العمل کاری در گمرک را پیگیری کرد.
صدور کارت بازرگانی به دو صورت حقیقی و حقوقی (شرکتی) امکان‌پذیر است که البته هر کدام از این موارد نیازمند مدارک و شرایط ویژه ای هستند.
البته یک شخص اگر شرایط لازم را داشته باشد می تواند دو کارت بازرگانی دریافت کند. یکی از کارتها را می تواند در قالب مدیر عامل یک شرکت بازرگانی و دیگری را به عنوان شخصی حقیقی یا تاجر دریافت کند.
شرایط دریافت کارت بازرگانی اشخاص حقیقی
- محدودیت ها برای شرایط سنی: همه افرادی که بالای 23 سال سن دارند می توانند پس از سپری کردن کلاس های آموزشی و تکمیل مدارک مورد نیاز در صورت واجد شرایط بودن کارت بازرگانی دریافت کنند.
- داشتن مغازه یا محل کسب و کار متناسب با زمینه فعالیت به صورت ملکی یا اجاره‌ای
- فرد مورد نظر باید 3 سال سابقه فعالیت در یک کار تولیدی مرتبط را داشته باشد. ضمن اینکه دو نفر از دارندگان کارت بازرگانی باید فعالیت مداوم این فرد را تایید کنند. البته فرد متقاضی با داشتن مجوز کار تولیدی از یکی از وزارتخانه های تولیدی کشور یا دارا بودن مدرک تحصیلی دانشگاهی نیز می تواند واجد شرایط دریافت کارت بازرگانی شود.
- برای آقایان داشتن برگ پایان خدمت نظام وظیفه یا معافیت از خدمت
- شخص متقاضی کارت بازرگانی باید در یکی از شعب بانک‌های داخلی حساب جاری داشته باشد
- کارمند نبودن در دستگاههای اجرایی و نداشتن ارتباط استخدامی با سازمان‌های دولتی
- نداشتن محکومیت کیفری مؤثر
- نداشتن سوء پیشینه ورشکستگی به تقصیر و تقلب
اشخاص حقیقی غیرایرانی
- دارا بودن همه شرایط ذکرشده در بالا به غیر از برگ پایان خدمت نظام وظیفه برای خارجی‌ها هم الزامی است
- پروانه کار و اقامت معتبر
- اقدام متقابل کشور مورد نظر درمورد ایرانیان ساکن آن کشورها
نکات مهم در مورد صدور کارت بازرگانی اشخاص حقیقی
- همانطور که اشاره شد کارمندان تمام وقت ادارات و دستگاههای دولتی نمی توانند کارت بازرگانی دریافت کنند.
- ارائه حداقل مدرک تحصیلی دیپلم ضروری است
- به ازای هر واحد ملکی تنها یک مجوز کارت بازرگانی صادر می شود
- پس از طی مراحل درخواست، حضور شخص در کلاسهای آموزشی متناسب با مدرک تحصیلی الزامی است
- متقاضیان در خواست صدور کارت بازرگانی در هنگام تکمیل اطلاعات در سایت دقت کنند که در هنگام تعیین رشته فعالیت، رشته های انتخاب شده مرتبط با زمینه کار وارداتی آنها باشد چرا که واردات تنها در چهارچوب رشته های مشخص شده انجام می شود اما برای صادرات کالا محدودیتی وجود ندارد.