هنگامی‌که فعالیت‌تان در شرکت به هر علتی به پایان رسیده و دیگر قصد ندارید با آن کار کنید می‌بایست مراحل انحلال شرکت را پیگیری کنید. مواقعی پیش می‌آید که شرکتی به هر دلیلی حیات کار تجاری‌اش به پایان می‌رسد و در این شرایط اجرای مراحل انحلال ضروری است.
زمانی‌که صحبت از انحلال شرکت به میان می‌آید برخی تصور می‌کنند به معنای پایان کسب و کار آن شرکت خاص است؛ درحالی‌که این باور اشتباه است. هر شرکتی ممکن است به دلایل متفاوت به پایان مسیرش برسد اما همه این اتفاقات به معنای منحل شدن شرکت نیست. ممکن است افراد با دلایلی مانند راه‌اندازی کسب‌وکار جدید، تلفیق شرکت‌شان با شرکت‌های دیگر و….. فعالیت شان را متوقف کنند.
انواع مختلف انحلال شرکت
با توجه به مواردی که می‌تواند دلایل انحلال یک شرکت باشد منحل شدن شرکت می‌تواند در یکی از موارد زیر جای بگیرد:
انحلال شرکت با حکم قضایی
در مواردی دادگاه حکم انحلال شرکت را به دلایلی صادر می‌کند. در چنین مواقعی انحلال شرکت به شکل اجباری انجام می شود. البته در این شرایط خاص در وهله اول دادگاه یک فرصت ۶ ماهه برای شرکت در نظر می‌گیرد و چنانچه در این فاصله زمانی مشکلات و نقص‌های شرکت برطرف نشود، حکم انحلال برای آن صادر خواهد شد.
انحلال قهری
انحلال قهری شرکت هم مانند مورد قبل به صورت اجباری انجام می‌شود و زمانی اتفاق خواهد افتاد که شرکت دچار زیان شدید و ورشکستگی شود. در چنین شرایط بحرانی بدون نیاز به حکم دادگاه می‌توانید انحلال شرکت را پیگیری کنید.
انحلال شرکت مبنی‌بر تصمیم مجمع عمومی
مجمع عمومی به نشستی گفته می‌شود که در آن سهامداران یا شرکاء و هیات مدیره گرد هم می‌آیند. در چنین جلساتی در صورت صلاح‌دید و توافق مجمع ممکن است حکم انحلال یک شرکت صادر شود. که در این موارد گفته می شود انحلال شرکت به صورت اختیاری انجام شده است.
مهم‌ترین دلیل انحلال شرکت
برای شرکتی که به فعالیت خود پایان می‌دهد و دارایی‌هایش را بین اعضا تقسیم می‌کند، دلایل متفاوتی می‌تواند وجود داشته باشد. در ادامه به برخی از این دلایل بطور خلاصه اشاره خواهیم کرد.
فعالیت شرکت در یک زمینه خاص به پایان می‌رسد: به عنوان نمونه شرکتی که برای استخراج ماده خاصی از معدن تشکیل می‌شود با پایان یافتن مراحل استخراج کالاهای موردنظر از معدن، فعالیت شرکت عملاً به مقصد نهایی می‌رسد.
انقضای مدت فعالیت: در مواردی که شرکتی برای یک بازه زمانی خاص شکل‌گرفته باشد پس از این‌که آن مدت‌زمان سپری شود فعالیت شرکت هم طبیعتاً به پایان می‌رسد.
تصمیم‌گیری اعضای شرکت: درصورتی‌که همه اعضای شرکت در فسخ قرارداد شکل گیری شرکت توافق نظر داشته باشند، این امر اتفاق می‌افتد.
در شرایط ورشکستگی: امکان دارد شرایطی پیش‌بینی‌نشده اتفاق بیفتد که شرکت نسبت به تعهداتش در برابر پرداخت مبالغی برنیاید و درنهایت ورشکستگی رخ بدهد. براساس قوانین ثبت شرکت درمورد مراحل انحلال شرکت درست از زمانی‌که ورشکستگی پیش می‌آید، از آن زمان به بعد اعضای شرکت دیگر حق دخل و تصرف در امور خصوصی شرکت را ندارند و مسلماً پس از ورشکستگی انحلال شرکت اتفاق می‌افتد.
کنار کشیدن شرکاء: در شرایطی که همه شرکاء به دلایلی کنار بکشند یا به هر علتی از سیستم شرکت خارج شوند و تنها یک شریک در شرکت فعالیت داشته باشد، شرکت به طور طبیعی منحل می‌شود. البته این نوع از انحلال ممکن است به صورت‌های مختلف در اساسنامه شرکت ذکر شده باشد به عنوان نمونه در اساسنامه ثبت شده باشد که در صورت فوت یکی از اعضای شرکت انحلال صورت می‌گیرد. در این حالت فوت یکی از شرکاء می‌تواند علتی برای انحلال باشد.
مراحل انحلال شرکت
در گام نخست برای ورود به مراحل انحلال شرکت مجمعی فوق العاده برای ارائه تقاضای انحلال شرکت تشکیل شده و درخواست انحلال شرکت به ثبت می رسد. این نشست باید متشکل از اعضای هیئت مدیره و صاحبان سهام باشد در غیر این صورت لازم است آگهی دعوت به مجمع از طریق روزنامه کثیر الانتشار تحت پوشش شرکت چاپ شود.
در طی نشست مجمع عمومی شرکاء و سهامداران باید برای انحلال شرکت به توافق برسند و یک عضو را برای مدیریت تصفیه انتخاب کنند (البته مدیر تصفیه ممکن است فردی غیر از اعضای اصلی شرکت باشد). پس از این مرحله صورتجلسه ای مبنی بر انحلال شرکت تنظیم شده و توسط همه اعضا و سهامداران و همچنین مدیر تصفیه امضا می شود.